کابل مخابراتی

به تمام کابل‌هایی که در شبکه‌های مخابراتی برای انتقال سیگنال و دیتا مورد استفاده قرار می‌گیرد، کابل مخابراتی می‌گویند. این کابل‌ها همچنین برای انتقال داده و سیگنال‌های قدرتمندی مانند اینترنت هم به کار گرفته می‌شوند. در حال حاضر ارتباطات و راه‌های برقراری آن، با توجه به تکنولوژی و پیشرفتی که در جهان شاهد آن هستیم یک مسئله بسیار مهم است. استفاده از تلفن، یکی از راه‌های برقراری ارتباط است که برای راه‌اندازی آن در مرحله اول به تجهیزاتی از جمله کابل تلفن نیاز است. کابل تلفن یک نوع کابل مخابراتی است که به منظور انتقال اطلاعات و دیتا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کابل‌های ارتباطی به دو دسته مسی و نوری تقسیم می‌شوند. این کابل‌ها به صورت هوایی و زمینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابل مخابراتی برای تسهیل ارتباطات و به منظور انتقال اطلاعات از نقطه‌ای به نقطه دیگر در مسافت‌های طولانی و تقویت و برقراری روابط دو طرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هنگامی که مخابرات راه اندازی شد، در ابتدا مردم فقط به صورت شفاهی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کردند؛ اما امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و فناوری، می‌توانند داده‌های متنوعی نظیر صدا، فیلم و فایل متنی را در مسافت‌های طولانی جابجا کنند. به همین دلیل کابل مخابراتی در برقراری ارتباط بین افراد مختلف اهمیت بسیاری دارد. این نوع کابل در انواع مختلفی در بازار وجود دارد که در ادامه با انواع کابل مخابراتی آشنا می‌شوید.

انواع کابل مخابرات

همانطور که گفتیم کابل تلفن در انواع مختلف در بازار وجود دارد. هر یک از انواع کابل مخابراتی ویژگی‌های خاص خود را دارد که برای انتقال داده‌های هوایی، زمینی و دریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع کابل‌ها در دو نوع مسی و فیبر نوری تولید می‌شوند، که هر یک نیز انواع مختلفی دارد.

کابل مخابراتی زمینی

کابل مخابراتی زمینی یک نوع کابل است که در زمین کاربرد دارد. این نوع کابل به دلیل آنکه در داخل زمین دفن می‌شود، نسبت به کابل هوایی خطرات کمتری دارد. کابل‌های زمینی به دلیل آنکه در زمین دفن می‌شوند، به زیبایی محیط آسیب نمی‌رساند و تداخل رادیویی ندارند.

این نوع کابل در مخابرات بسیار کاربرد دارد و پس از قرار گرفتن در زیرزمین توسط جعبه‌های تقسیم به شهرها، ادارات، منازل مسکونی و ساختمان‌ها وصل می‌شود. کابل مخابراتی زمینی در قطرهای مختلف و از جنس مس و روکش خاکستری رنگ تولید می‌شوند و انعطاف ‌پذیری زیادی دارند. این کابل در سطح مقطع‌های مختلف و به منظور کاربردهای مختلف ساخته‌می‌شود.

کابل مخابراتی هوایی

کابل مخابراتی هوایی، نوعی کابل برق است که از آن به منظور انتقال تصویر، صوت، امواج و… استفاده می‌شود. این نوع کابل در فضای آزاد و در خارج از ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل این که کابل‌ مخابراتی هوایی بیشتر در معرض نور خورشید و بارندگی قرار دارد، دارای غلاف بیرونی بسیار مقاوم و به رنگ مشکی است. همچنین به ‌دلیل استحکام بالای غلاف بیرونی خود، به سختی خم می‌‌‌شوند و شکننده‌‌تر هستند. این کابل‌ها را می‌توانید از فروشگاه پاناتل کو خریداری نمایید.

کابل مخابرات مسی

کابل مخابراتی مسی داری مغزی از جنس مس است. برای افزایش مقاومت کابل‌های مسی هوایی که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند. بر روی آن یک روکش قرار دارد که طول عمر آن را افزایش می‌دهد. البته همین روکش باعث کاهش انعطاف‌پذیری آن نیز می‌شود. این نوع کابل بیشتر در محیط‌های بیرونی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل مسی در انتقال اطلاعات بسیار قوی بوده و به راحتی در کنار فیبر نوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مجموع کابل تلفن مسی با توجه به ویژگی‌ها و کاربردی که دارند به انواع زیر تقسیم می‌شوند.

• ژله فیلد خاکی (BFC)
• ژله فیلد کانالی (CFC)
• ایرکور کانالی (CUC)
• مهاردار هوایی (SSU)
• هوایی ساده (AC-AZY(ST)ZY)
• توزیع (MDF)
• جنگی (دوبل هوایی مهاردار)

کابل مخابرات آلومینیوم

تفاوت ساختار کابل مخابرات آلومینیوم با کابل مسی در جنس هادی آن است. آلومینیوم در کابل مخابراتی ضعیف عمل کرده و سرعت انتقال کندی دارد؛ اما برای جلوگیری از سرقت کابل مخابرات مسی که ارزش بالاتری دارد، در اغلب مکان ها، نوع آلومینیومی آن به کاربرده می‌شود.

کابل مهاردار هوایی (SSC)

کابل مهاردار هوایی ساختاری متفاوت و بدون ژله یا ساختار خشک دارد. از نوار جاذب رطوبت برای حفاظت این نوع کابل در برابر نفوذ رطوبت استفاده می‌شود. این کابل در کنار کابل‌های فشار قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل مهاردار هوایی دارای روکش مقاوم ضد ترک بوده و نیروی کشش آن بسیار زیاد است که البته متناسب با نحوه کاربرد و شرایط جوی، نیروی کشش متناسب طراحی و تنظیم می‌گردد. همچنین در شبکه‌های محلی و روستایی به شکل نصب بر روی تیرهای نگهدارنده به کار گرفته می‌شود و با کیفیت ساخت عالی و بدنه‌ی مقاوم در بازار ارائه می‌شود. ساختار این نوع کابل به شرح زیر است:

• هادی این کابل به علت نیاز به استحکام بالا و تحمل فشار نیروی کششی از جنس مس است.
• برای جلوگیری از تداخلات، هادی‌های موجود در این نوع کابل، به تنهایی دارای عایق هستند.
• نوار پلی استر هادی‌ها را در برابر نم و رطوبت محافظت می‌کند.
• در طراحی این کابل، برای حفاظت از میدان های مختلف الکتریکی خارج کابل، شیلدهای آلومینیومی در نظر گرفته شده است.
• مسنجر این کابل به طور معمول از آلیاژهای آلومینیومی است که با یک رابط به کابل اصلی متصل می‌شود.
• روکش نهایی از جنس PVC بوده که تمام کابل و مسنجر را پوشش می‌دهد.
• وب برای اتصال مسنجر و کابل است و این اتصال به وسیله همان ماده‌ای که برای روکش استفاده شده انجام می‌شود.
• این کابل در نصب بر روی تیرهای فلزی , چوبی یا بتنی، خطوط مخابرات و راه آهن، در شبکه های بین شهری و روستایی و مناطق کوهستانی و استفاده‌های عمومی مخابراتی کاربرد دارد.

کابل مخابراتی دوبل هوایی مهاردار

کابل مخابراتی دوبل هوایی مهاردار ساختار متفاوتی با دیگر کابل‌های هوایی دارد. این نوع کابل دارای دو رشته سیم مسی به همراه یک رشته سیم از آلیاژ فولادی است که برای نگهداری از هادی کابل طراحی شده است. روکش پلاستیکی پی وی سی کل این کابل را عایق‌بندی می‌کند. هادی کابل هوایی دوبل مهار دار از جنس مس آنیل بوده و در بعض از انواع این کابل، از روکش پلی اتیلن استفاده می‌شود. همچنین به علت مقاومت بالا در برابر ضربات سنگین و ضد شنود بودن، در دسته کابل‌های جنگی قرار گرفته است.

ساختار کابل هوایی دوبل مهاردار متشکل از دو رشته سیم مسی و یک رشته فولاد (به‌عنوان مهار نگه‌دارنده) است و در سیم کشی‌های هوایی تلفن از آن‌ها استفاده می‌شود. به گونه‌ای که برای مهار کردن وزن سیم در مسافت‌های طولانی از یک رشته فولادی استفاده می‌گردد. این نوع کابل‌ها بر اساس کاربردی که دارند، قطر آن‌ها متفاوت است و در سایزهای 06 و 09 میلیمتر ساخته می‌شود.

از مزایای این نوع کابل مخابراتی می توان به ظرفیت کشش بالا، بدنه مقاوم، حفاظت در برابر رطوبت و رسانندگی فوق العاده اشاره کرد. این کابل‌ها بر روی تیرهای چراغ برق نصب می‌شوند و در مناطق کوهستانی و شرایط آب و هوایی مختلف مقاوم و قابل استفاده هستند. کابل جنگی دوبل مهاردار همچنین قابلیت تحمل گرمای هوای 70 درجه سانتیگراد را دارد.

کابل ژله فیلد کانالی تلفن (CFC)

اغلب در شبکه‌های درون شهری و بین مراکز مخابراتی و انتقال خطوط تلفن به مشترکین استفاده می‌شود. استفاده از کلمه ژله در نام این کابل‌ها برای این است که یک لایه ژله گرم برای حفاظت لایه عایق این نوع کابل در ساختار آن استفاده شده است. ژله موجود در کابل تلفن نوری ژله فیلد کانالی از ضربات مکانیکی و آسیب جانوران موذی موجود در کانال به کابل جلوگیری می‌کند. به علت وجود داشتن ژله در ساختار این کابل، در برابر رطوبت مقاومت بسیار بالایی دارد و در استفاده طولانی مدت در کانال‌ها دچار ترک خوردگی نخواهد شد. این نوع کابل در سایزهای 10 زوج تا 2400 زوج ساخته می‌شود و به صورت دفن در زمین به کار برده‌می‌شود.

کابل مسی مخابراتی کانالی (CUC)

کابل CUC فاقد ژله بوده و به علت وجود هوای فشرده خشک بین المان‌های کابل اغلب در شبکه‌هایی‌که بر اساس سیستم نگهداری هوای فشرده هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هادی (مغزی) این نوع کابل از جنس مس ساخته شده است. این نوع کابل در قطر های 0.4 و 0.9 میلیمتر ساخته شده و به صورت 600 تا 2400 زوج در بازار ارائه می‌شود. دو روکش PE مشکی و آلومینیوم سرتاسر کابل را می‌پوشاند. ساختار کابل ژله فیلد کانالی تلفن (CFC) به شرح زیر است:

• هادی : هادی این نوع کابل از جنس مس است و می‌توان تا 2400 زوج سیم هادی را در آن استفاده کرد.
• عایق: در این کابل هر زوج سیم به صورت جداگانه دارای عایق است تا از خطرات ناشی از اتصالی هادی‌ها جلوگیری کند.
• نوار پلی استر: این نوار خاصیت ضد آب دارد.
• روکش داخلی: روکش داخلی این کابل از جنس پلی اتیلن است که کابل را در برابر آسیب‌هایی که ممکن است شیلد آلومینیومی به کابل وارد کند، محافظت می‌کتد.
• شیلد آلومینیوم: این شیلد از تداخلات الکتریکی در مسیر انتقال اطلاعات جلوگیری می‌کند.
• روکش خارجی: جنس این روکش از پلی اتیلن است که تمامی لایه‌های قبلی را از ضربات بیرونی محافظت می‌کند.

کابل تلفن خاکی (BFC)

کابل BFC یکی از کابل های پرکاربرد در پروژه های مخابراتی است که به صورت دفن در زمین استفاده‌می‌شود. وجود ژله گرم در ساختار این نوع کابل، از آن در برابر ضربات مکانیکی محافظت می‌کند. مغزی این کابل از جنس مس ساخته شده است و در سایزهای 0.4 و 0.6 میلیمتر تولید می‌شود. ساختار کابل تلفن خاکی (BFC) به شرح زیر است:

• هادی: هادی این نوع کابل از جنس مس خالص و با استاندارد ASTM B3 ساخته‌می‌شود.
• عایق: عایق هادی در کابل BFC از جنس PE است و حاوی مواد ضد خوردگی و آنتی اکسیدان است که از هادی به خوبی محافظت می‌کند.
• ژله گرم: بین تمام اجزای داخلی کابل، از ژله گرم برای حفاظت در مقابل رطوبت تا دمای 85 درجه سانتیگراد استفاده شده‌است.
• نوار پلی استر: این نوار از تغییر شکل هادی و دیگر اجزا، در مقابل دمای زیاد محافظت کند.
• نوار آلومینیوم: این لایه یک فویل آلومینیومی به قطر 200 میکرون و ضخامت 38 میکرون است.
• روکش داخلی: روکش داخلی این نوع کابل از مواد PE با قطر 1.4 میلیمتر است.
• آرمور: در کابل BFC آرمور را به شکل یک لایه موجدار از جنس استیل و با قطر 55 میکرون می‌سازند که طراحی آرمور به صورت موج دار به انعطاف پذیری کابل کمک می‌کند و لایه‌های داخلی را در برابر ضربات مکانیکی و حیوانات جونده محافظت می‌کند.
• روکش خارجی: روکش خارجی به رنگ مشکی و از مواد PE و با قطر 1.8 تا 2.9 میلیمتر تولید می شود.
  از کاربردهای کابل BFC می توان به‌عنوان کابل مشترکین در شبکه های مخابراتی، کابل ارتباطی بین پست برق و کافو، سیم کشی در مسافت‌های طولانی اشاره کرد.

کابل مسی مخابراتی توزیع (MDF)

کابل MDF در اتاق توزیع اصلی، برای اتصال تجهیزات داخل نیروگاه‌ها به کابل‌ها و تجهیزات بیرون از نیروگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع زمینی این کابل، روکشی از جنس قلع دارد و تعداد زوج سیم‌ها در آن، 100 و 200 زوج است. این نوع کابل ها متشکل از هادی مسی، عایق هادی مجزا، نوار ضد آب، نوار آلومینیومی، سیم ارت و روکش نهایی هستند.

تفاوت کابل مخابرات هوایی و زمینی

کابل مخابراتی زمینی و هوایی هرکدام مزایا و معایب ویژه خود را دارند. انتخاب بین دو کابل مخابراتی هوایی و زمینی تحت تأثیر نوع کاربرد، ولتاژ، هزینه، ایمنی و موارد دیگر است. کابل هوایی در مقایسه با کابل زمینی از لحاظ هزینه، انشعاب گیری، شرایط نصب، عیب یابی و نحوه نگهداری بهتر است. ولی کابل زمینی امنیت بیشتری دارد؛ زیرا در زمین دفن می‌شود.

همچنین کابل مخابراتی زمینی در مناطق پرجمعیت که امکان استفاده از کابل هوایی وجود ندارد، به کار گرفته می‌شود. به دلیل هزینه، عوامل محیطی و فیزیکی در اغلب شرایط دو نوع کابل با هم ترکیب می‌شوند. در ادامه به چند مورد از تفاوتهای کابل مخابراتی زمینی و هوای می‌پردازیم:

تفاوت از نظر ساخت و ساز

ساخت کابل‌های زمینی هزینه بالاتری دارد زیرا لازم است عایق الکتریکی باشند و در مقابل رطوبت، خوردگی، آسیب مکانیکی و سایر اثرات زیست محیطی از خاک محافظت کنند. کابل‌های هوایی ساختار ساده‌تری دارند و ارزانتر هستند.

از نظر نصب و راه اندازی

نصب کابل مخابراتی هوایی بر روی تیرها و برج‌ها آسان است ولی برای نصب کابل‌های زمینی به حفر زمین نیاز است؛ که به علت وجود سنگ، سست بودن زمین یا وجود آب در طول مسیر، هزینه نصب را بالاتر می‌برد. از طرفی هم‌جواری با خطوط خدمات دیگر از جمله لوله‌های آب، خطوط لوله انتقال نفت و گاز و خطوط فاضلاب نصب کابل زمینی پیچیده خواهد بود.
زمان‌بر بودن و پیچیدگی شرایط نصب کابل تلفن زمینی باعث هزینه بالای راه‌اندازی این خطوط می‌شود.

اتلاف حرارت

اتلاف حرارت در کابل‌های مخابراتی زمینی به علت وجود لایه‌های عایق و محافظ مانند زره پوش و غلاف محدود است. ولی در کابل‌های هوایی به دلیل مجاورت با هوای آزاد، بیشتر گرما را در محیط اطراف آزاد می‌کنند و به طور طبیعی به وسیله هوا خنک می‌شوند و مشکل اتلاف حرارت در آنها وجود ندارد.

تفاوت از نظر اندازه هادی‌ها و ظرفیت حمل ولتاژ

اندازه هادی کابل‌های زمینی در مقایسه با کابل‌های هوایی بزرگتر است توانایی حمل انرژی بالا بدون گرم شدن را ندارند. اما خطوط هوایی دارای خنک کننده طبیعی هستند و از این رو توانایی حمل انرژی بالا بدون گرم شدن را دارند. پس نتیجه می‌گیریم که کابل‌های هوایی برای حمل ولتاژ بالاتر مناسب‌تر هستند و می‌توان در آنها از قطر کمتری استفاده‌کرد.

ایمنی و امنیت عمومی

کابل‌های مخابراتی زمینی از لحاظ حفظ ایمنی و امنیت انسان و موجودات زنده بهتر است. اما کابل‌های مخابراتی هوایی تحت تاثیر مداخلات فیزیکی قرار می‌گیرند، که این امکان وجود دارد منجر به شکستگی برج‌ها، تیرها و خرابی کلی کابل شود. کابل‌های هوایی بیشتر در معرض صاعقه هستند و خطر آتش سوزی در آنها بیشتر از کابل‌های زمینی است.

عیب یابی، تعمیر و نگهداری

کابل مخابراتی هوایی از لحاظ تشخیص خرابی و تعمیرات در شرایط بهتری نسبت به کابل زمینی قرار دارند و به حفاری نیاز ندارد. این امر موجب کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و کاهش زمان می‌شود. از همه مهم‌تر، تشخیص خرابی در خطوط زمینی بسیار سخت و دشوار است و به بررسی‌های بیشتر نیاز دارد.

سطح مقطع کابل مخابراتی

قطر مغزی رشته سیم‌ها یا همان سطح مقطع کابل‌های مخابراتی با قدرت انتقال سیگنال نسبت مستقیم دارد. یعنی با کابل‌هایی که سطح مقطع بیشتری دارند و غلظت مس در آنها بیشتر است، می‌توان مسیرهای طولانی‌تری را بدون افت کیفیت کابل‌کشی کرد. کابل مخابراتی در سطح مقطع 0.4 میلی متر، 0.5 میلی متر و 0.6 میلی متر در بازار وجود دارد که باید با در نظر گرفتن فاصله و نیازی که وجود دارد انتخاب بهتر را انجام دهید. لازم به ذکر است که هر چه سطح مقطع بیشتر شود، قیمت هر متر کابل نیز افزایش می یابد.

رنگ بندی کابل مخابراتی

رنگ بندی کابل‌های مخابراتی در 5 رنگ اصلی شامل سفید، قرمز، مشکی، زرد و بنفش و در 5 رنگ فرعی به ترتیب آبی، نارنجی، سبز، قهوه ای و طوسی است. هر رنگ اصلی با 5 رنگ فرعی ترکیب، و به یک زوج سیم تبدیل می‌شوند و در آخر از ترکیب رنگ‌های اصلی و فرعی 25 زوج سیم تشکیل می‌شود. برای این‌که بحث را بهتر متوجه شوید به شکل زیر دقت نمایید.

توجه نمایید که برای رنگ بندی کابل‌هایی با بیشتر 25 زوج، پس از دسته شدن بیست و پنج زوج اول، دور آن یک نوار پیچیده می‌شود و با همین رنگ‌ها دسته بندی 25 زوج اول و دوم و الی آخر مشخص می‌شود.